လညာတ္မဟာယာနလၱဴညးမေ၀င္ပါဲဖ်ဳန္္
ကာလခမှမဟာယာန နဴဍဳင္အိႏၵိယတံ ေကႜာံအာပၱန္သာသနာ ပႛဲဍဳင္တိဗက္ ဍဳင္ၾကဳက္ေတံ ညးတံေဇႝာ္ေမာ၀္ပၱဳိန္သာသနာ အံင္ဇႝးအာဟုီစဂြံ။ ဘာညးတံသုိင္ခႝံဂွ္ ေဇႝာ္သႜဲလးဗြဲမေလာန္၊ဲ အရွာံဘာညးတံမြဲမြဲ ႏြံကုဪတိဂႜဳိင္ကုဪႚက။ ကုိပ္ကႜာနဴ မဟာယာနတံ ဟြံဂြံစုိပ္ဍဳင္ၾကဳက္ဏီ ဂကူၾကဳက္တံ ေရွ္ေသွ္မံင္သာသနာခုိန္ပ်ဴရွာတ္(Confucius)။ အခုိက္ကႝာခုိန္ပ်ဴရွာတ္တံမၢး ညးတံဟြံဂယုိင္လမ်ဳီ နပြမေဂၝင္ေစွ္္စပိ႑ပါတ္ ညံင္ခမှႏြံပႛဲဍဳင္အိႏၵိယေတံ။ ဟုိတ္ဂွ္ရ ခမှမဟာယာနတံ စုိပ္အာတိဍာ္ဒႝါဲေဖ်ံသၨဳိင္တၞိတုဲ ညံင္အခုိက္အလုိက္ညးတံဂွ္ ဒးေဒၢတ္မံင္အာရ။ ဘာခမှသင္မဟာယာနတံ ႏြံကုဪအရွာံတိ သႜဲလးေလာန္တုဲ ဂြံအေခါင္တုဪေခႝ၀္ေက၀္္ သြက္ဂြံဂယုိင္အာလမ်ဳီအရိုဟ္တၝဲရ။ ေဂၝင္စပိ႑ပါတ္ ညံင္ကုဪဍဳင္အိႏၵိယေတံ ဟြံသၞဟ္ရထတုဲ နဴကုဪစုိပ္အာဌာန္တိဍာ္တၞိဂွ္ စတုဪတိုန္ေခႝ၀္၊ စေဒပ္ျခဳိင္တိုန္ေဇြာံမ၊ စဍဳန္တုိပ္စအလုဪလုဪခမှသင္တံတုဲ ဗၵမ္ဖၜစဒွ္ကႜဳင္ပႛဲဘာလက်ာ္ရ။
ေစ၀္ေပႝာန္ပိသာ္ မေစႝာန္ထ႟းလ၀္ပႛဲက႑႓ါ သြက္ခမှေထရ၀ါဒတံဂွ္ေလ၀္ ဟြံဒးေပႜာပ္ဂႜံစုိတ္ ဟုိတ္နဴကုဪတႜဳင္လအာဂယုိင္လဖ်ဳီညးတံ တႝဟ္ျခာမံင္ကုဪ ပြမေဂၝင္စပိ႑ပါတ္အရုိဟ္ဒဒွ္တၝဲရ။ ရန္ကုဪအခုိက္ကႝာတၞိ မဒးဖ်ိန္စပိ႑ပါတ္အလုဪဇကုဂွ္တုဲ ေဒၢတ္၀ိနဲတၞိ မသၞဟ္ကုဪညးတံ ညးတံစပညပ္ကႜဳင္ တုိန္ဒွ္မာန္။ ဟုိတ္နဴညးတံ ဖ်ိန္စစႝအလုဪညးတံမာန္ဂွ္ရ ပြမေ၀င္ပါဲစႝဖ်ဳန္တံဂွ္ ဒွ္ကႜဳင္သိကၡာပုိဒ္ သြက္ဒးေဒၢတ္ေဟင္မြဲ။ နဴကုဪဍဳင္ၾကဳက္ဂွ္ မြဲကဆံင္ပႜန္ မဟာယာနတံ ထလုီဖႛဳိက္အာ ဍဳင္က၀္ရိယ်ာ၊ ဍဳင္ဂ်ပါန္တံတုဲ ခမှသင္မဟာယႏြံပႛဲ္ဍဳင္တံဂွ္ေလ၀္ ေဒၢတ္ကႜဳင္၀ါဒစေခႝ၀္ (vegetarianism) ပႜန္ရ။ ၀ါဒစေခႝ၀္ဏံ ေဒၢတ္တၜဆအယာံမာတ္ ခမိသင္တံသၞးဟြံေသင္ ခရွ္လၝဳဪ ညးမလ်ဳင္ခမှမဟာယာနတံေလ၀္ ေဒၢတ္ဗက္အုိတ္ရ။
ပပၱံနဴအခိင္ဂွ္တုဲ မဟာယာနဗုဒၶဘာသာတံ ထုိင္သး ေကတ္ကႜဳင္ဂုဏ္စရာဲ လၱဴ၀ါဒစေခႝ၀္ရ။ အတုိင္လညာတ္မဟာယာနတံမၢး ေ၀င္ပါဲဖ်ဳန္တုဲ ဒးစေခႝ၀္ေထက္။ မုဟုိတ္ေရာဟုီေတွ္ ပႛဲကုဪမဟာပရိနိရ္၀ါနသုၾတ ခ်ဴလ၀္နကုဪဘာသာသံသာၾကဳိတ္ ဟုီလ၀္ “က်ာ္ၾတဲ ဟြံကုဪအေခါင္ကုဪခမှတံ ပျပဘုိက္ဖ်ဳန္ရ”။ ပဓါန္ကုဪဂလာန္ဏံတုဲ ညးတံေ၀င္ပါဲဖ်ဳန္ တန္ဒွ္မာန္။ ျပကုိဟ္မဟာယာနတံ မလၝတ္မံင္ဂွ္ ကႜာဲေစႜာံနင္နဴဘာသာသံသာၾကဳိတ္တုဲ အတုိင္ျပကုိဟ္ညးတံ မပညဳင္ထ႟းလ၀္ဂွ္ေဟင္ ညးတံေဒၢတ္မံင္ေလ၀္ တန္ဒွ္မာန္။ ပြမပ်ဳတ္ေဗၵက္လ၀္ လၱဴမစဖ်ဳန္ဂွ္ ဂြံဆုဪေကတ္ ပႛဲျဗဟၼဇလသုၾတ။ သုၾတမပ်ဳတ္ေဗၵက္လ၀္ေဇႝာ္ကုဪျဇဟတ္မြဲပႜန္ဂွ္ ဒွ္လကၤာ၀တာရသုၾတရ။
လဂြံကုဪသုၾတဏံမၢး -
(၁) တိရစၧာန္ ႏြံပႛဲပစၥဳၥၥၥပၸန္ဏံ ေကင္ဒွ္လ၀္ မသေကာေဒံဇကု နဴဘ၀အတိက္ေတံမာန္။
(၂) မိမကုီ သုီကုဪကေလာမသဇကု အာကၱဳဪဒွ္တိရစၧာန္ ပႛဲအနာဂတ္ေတံမာန္။
(၃) သုီကုဪဟြံေ၀င္ပါဲဖ်ဳန္အုိတ္သုီ ပဟုိတ္နဴအခုိက္ကႝာတုဲ ဖ်ဳန္မဖွ္သာ္၀ြံ စေထက္မံင္ ရၜသာ္၀ြံ …….ယုတၱိဟြံမြဲ။
(၄) ဖ်ဳန္ဟုီဂွ္ ဒွ္ခႏၶသမ္အုဲ (ဟြံမြဲငၝဳဟ္မး)၊ ဒွ္ဟုိတ္မႝဳံကုဪအရာကႛဳဟ္ေမႜံဇအုိန္ဇရ။
(၅) ျပ၀မေလပ္ျပဳိက္ဂစုိတ္သတ္တံဂွ္ ဓရ္ေဖက္ဂၞံက္ျပးဇးအာပႛဲကုတိရစၧာန္တံမာန္။
(၆) ဖ်ဳန္အုိတ္သုီတံဂွ္ ဒွ္ဇြသမ္အုဲေဟင္။
(၇) ညးမစဖ်ဳန္တံဂွ္ ကၱဳဪဗဒွ္ကုဪစုိတ္ဓဇန္ၾကံၾကမာန္တုဲ ဒုင္စသုိင္ရသာရုီ။
(၈) မႝိဟ္ဂွ္ ဒွ္သတ္မေလပ္စဖ်ဳန္ဟြံေသင္။ ဣ၀ြံ ဓရ္ဒၥါံသာ္တြံလ၀္ပႛဲသုၾတဏံရ။
ပႛဲကုဪလကၤာ၀တာရသုၾတဏံပႜန္ က်ာ္ၾတဲတြံလ၀္ကုဪ ေဗာဓိသတ္မဟာမတိ “ပဟုိတ္နဴကုဪ ဟုိတ္ပိသာ္တုဲ ဂြံဒုင္ယၞဳဖ်ဳန္သအးဇၝးဟြံမြဲ”။ ဣလုဪဟုိတ္ပိသာ္ဂွ္ေရာ? –
(၁) သုီကုဪဟြံပရွ္ဒုင္ခ်ပ္လ၀္ ကႅိဂြံလ၀္ဖ်ဳန္ဏံ။
(၂) သုီကုဪဟြံအာတ္လ၀္ ကႅိဂြံလ၀္ဖ်ဳန္ဏံ။
(၃) သုီကုဪဟြံကုဪလ၀္ျဇဟတ္ဓရိုဟ္ ကႅိဂြံလ၀္ဖ်ဳန္ဏံ။ ထ႟းဟုိတ္ပိသာ္ဏံတုဲ ဖ်ဳန္သအးဇၝး ဂးဟြံဂြံ ……ဟုိတ္ဂွ္ရ ဒးေ၀င္ပါဲဖ်ဳန္။ ပါဲနဴဏံပႜန္ ဟုိတ္ဗြဲမဂႜဳိင္ဂႜင္ ေသာင္ကႅးလ၀္ပႛဲသုၾတဏံရ။
သက္သှသာဓက မဟာယာနတံ ထံက္ပခုိင္ကုဪညးစေခႝ၀္တံဂွ္ ဗြဲမဂႜိဳင္ဂႜင္ ဂြံဆုဪေကတ္ ပႛဲကုဪသုရဂၤမသုၾတပႜန္။ ေပႝာ၀္ကုဪသက္သှသာဓကဂမႜဳိင္ပႛဲသုၾတ၀ြံ သက္သိသာဓက ကိစၥေဇႝာ္(၅)တပ္ မိက္ဂြံကံက္နုက္ပၱိတ္ကုဪပႜန္။ ေသၝ၀္ဗွ္ေစွ္အာ ဗြဲသၞ၀္ေတံညိ -
“မႝးဒွ္မံင္ခတွ္ဘ၀ကုအဲ၊ အဲဒးေကႅင္ေလဲခတွ္ကုမႝး၊ ပဟုိတ္နဴဟုိတ္ဖုဪတႜဳင္လအာသာ္ဏံတုဲ ပုဦညးဂမႜဳိင္ ဒးေဂၝင္မံင္ပႛဲသံသာဏံ၊ ဒွ္တုဲပႜဳိတ္ဂွ္ တတ္ဗပၚကႜဳင္ ဂႜဳိင္ကုဪကႜံလၝီက၀္။”
“အဲက်ာ္စၜအာနိဗၺာန္တဲု ေခတ္ကာလဓရ္အုိတ္ ဂေကာံကေလာ္ျပဳိတ္္မဂႜဳိင္ ျပးဇးမံင္ညံင္ပၞတ္ျဂဳိပ္၊ ေဍံတံပိၱဳန္ကႜဳင္ေစာဒနာ စဖ်ဳန္ေလ၀္ ဏာဗစုိပ္ကုဪဂႜံင္တရၜေဗာဓိညာဏ္မာန္။”
“ယြံအာနန္၊ အဲက်ာ္ကုဪအေခါင္ကုခမှတံ တႝဟ္နဂြံပျပဘုိက္ ဖ်ဳန္သအးဇၝးဟြံမြဲကုဪဒုဟ္မသုန္ဂကူ။ ဗြဲစၞတ္ ဖ်ဳန္တံဂွ္ နိမိတ္ဗဒွ္နင္လ၀္နကုဪဣဒၶိညာဏ္အဲက်ာ္။ ဖ်ဳန္တံဂွ္ ဟြံမြဲကုဪလမ်ဳီ။ ပႛဲကုဪမႝးတံ ညးမပဒတၜပႛဲဌာန္မအပ္အုဲကတၜကတာန္ ညံင္ရၜကႏၱာဗၱဲ၊ ဒုဪမတၞဲတၜကုဪတၞံ ဒႝါဲေခႝ၀္ေက၀္တံ တုိန္ဟြံသၞဟ္အေစာံဂွ္ အဲက်ာ္စြံဓရ္ကာရုဏာတုဲ နကုဪဣဒၶိ ရုီဗင္မင္မြဲမႝးတံရ။ ဟုိတ္နဴကုဪ ဓရ္ေမတၱာ၊ ကာရုဏာေဇႝာ္ေလာန္လၱဴမႝးတံတုဲ ဖ်ဳန္နိမတ္ဗဒွ္ မႝဳံကုဪရွ္၀ြံ ေထက္ၾကဳိက္ကုဪမႝးတံရ။ ကာလအဲက်ာ္ဟြံမြဲတုဲ ညးမစဖ်ဳန္သတ္တံ ပသာ္ဂြံဒုင္ယၞဳကြးသာက်၀င္က်ာ္မာန္ေရာ?”
“မႝးတံ ေထက္ကုဪဒးသမၱီလ၀္ - ညးမစဖ်ဳန္တံ စံက္ဂးကႅိဂြံဓရ္သတိပဌာန္မာန္တုဲ သၞးညံင္ရၜကႅိဂြံသမာဓိကုီ ဆဂး ညးတံဂွ္ ဒွ္မံင္လကုိဟ္ယကၡေဇႝာ္ရ။ ကာလပုိန္ကုသုဪညးတံ လဟုတ္အုိတ္မဂး ဒးေလၞာ၀္ဒတုံေစွ္သၞာသၞိတ္ဒမ်ဳိဟ္ မတြံဂး သံသာရ။ ညးစဖ်ဳန္တံဂွ္ ဟြံဒွ္ကြးက်ာ္ရ။ ဟုိတ္နဴဂစုိတ္တုဲ စဒၞံင္ေကုာံေရင္သၠံဂွ္ရ ဟြံတိတ္ဗႜးနဴသံသာဏံ၊ မႝိဟ္သာ္ဏံ ဗုီလုဪမွ ဂြံတီေကတ္ဌာန္ရတ္ပိေရာ?”
“ကာလမႝးတြံဓရ္ကုဪညးေလာကတံ တႝဟ္နဂြံေဇႝာ္ပၞ၀္ ဓရ္သမာဓိမၢး ညးတံ ဒးေ၀င္ပါဲ ဓရ္ျပဳိက္ဂစုိတ္သတ္ေဏာင္။ ေ၀င္ပါဲနဴပြမျပဳိက္ဂစုိတ္သတ္တံဂွ္ ဒွ္အဓိကေစႝာန္ ေစ၀္ေပႝာန္ သြက္ဂြံသအးဇၝးစုိတ္ သာ္ဏံ က်ာ္ေလာန္ကႜဳင္တုဲတုဲေတံ တြံလ၀္ရ”
ေဒၢတ္သိကၡာပုိဒ္တၞိ မဟာယာနတံ မပညပ္ပတန္လ၀္ဂွ္ ဂြံဆုဪေကတ္ ပႛဲလိက္အုပ္ ျဗဟၼနက္သုၾတ (Brahmanet sutra). ပႛဲလိက္၀ြံ သှေဇႝာ္(၁၀)၊ သှသၞတ္(၄၈) ပါလုပ္ရ။ ေပႝာ၀္ကုဪသိှသၞတ္(၄၈)တံဂွ္ သှမရနဳက္ကုဪပိဂွ္ ဗြဲေတၞင္ေဆ၀္ဒ၀္လ၀္ ပြမစဖ်ဳန္ရ။ “ၾယၜကြးက်ာ္မြဲ ေထက္ကုဪဒးေ၀င္ပါဲဖ်ဳန္သတ္တႜဒဒုိက္၊ ကုညးဟြံေ၀င္ပါဲတံဂွ္ အေစာံစရာဲဂြံေဇႝာ္ပၞ၀္ပၱဳိန္ ဓရ္မဟာကာရုဏာလၱဴသတ္တံ ဒွ္ဟြံမာန္။ သတ္တႜဒဒုိက္တံေလ၀္ ၾကက္ပါဲဒၜအာဌာန္ဇေမၝာဲရ။” ဟုိတ္နဴဟုိတ္သိၨဳင္ဓရ္ႏြံသာ္ဏံတုဲ ညးမေဒၢတ္ဓရ္မဟာယာနတံ ေ၀င္ပါဲကႜဳင္ နဴပြမစဖ်ဳန္သတ္တံရ။
ပႛဲလညာတ္မဟာယာနတံမၢး စႝစပ္ကုဪဖ်ဳန္သတ္တံအုိတ္သုီဂွ္ နဒဒွ္စႝစဟြံေထက္ သာ္ဏံ ေဆ၀္ဒ၀္တာဒႝါလ၀္ရ။ ဇၞာပ္မႝိဟ္ ဟုိတ္နဴမိက္ဂြံတိတ္ဗႜးနဴဒဒုိက္တုဲ ဒးေ၀င္ပါဲစႝတံဂွ္ရ။ မိက္ဂြံတိတ္ဗႜးနဴဒဒုိက္၊ မိက္ဂြံကႅိဂြံဓရ္သမာဓိမၢး ဒးေဒၢတ္ဓရ္ဇ်ာန္ရ။ ဂြံေဒၢတ္ဓရ္တံဏံမာန္ဂွ္ ဒးႏြံဓရ္ေမတၱာ လၱဴသတ္တံ၊ ဒးေ၀င္ပါဲစဖ်ဳန္သတ္တံရ။ ေ၀င္ပါဲသာ္ဏံမၢး ဒွ္ညးရုီဗင္သတ္တံ၊ ဒွ္ညးဟြံကုဪဘဲအႏၱရာဲ ကုသတ္တံ၊ ဟြံဒွ္ညးျပဳိက္ဂစုိတ္သတ္တံ၊ ဟြံဒွ္ညးဖေအာ၀္ ကုဪဂစုိတ္သတ္တံ၊ ဟြံဒွ္ညးထံက္ဂလာန္ကုဪျပဳိက္ဂစုိတ္သတ္တံရ။ ညးမစဖ်ဳန္တံဂွ္ သၞးညံင္ရၜကုဪျဇဟတ္ကုဪညးဂစုိတ္သတ္တံ၊ မေလပ္သၸကုဪဟုိတ္တိရစၧာန္တံ ဂြံအာစုိပ္ဒဒုိက္၊ မေလပ္သၸကုဪသၞာဂစုိတ္သတ္တံ ဂြံဒွ္ဒဒုိက္အနာဂတ္ေတံရ။ ဟုိတ္နဴဟုိတ္သာ္ဏံတုဲ ညးမစဖ်ဳန္ဂွ္ေလ၀္ ဟြံဗႜးဒဒုိက္ရ။
အလုံမဟာယာနဗုဒၶဘာသာတံ ေ၀င္ပါဲဖ်ဳန္ဖအိုတ္ဟြံေသင္ မဟာယာနလၝဳဪ ပဒတၜမံင္ ပပၱံပႛဲဍဳင္တိဗက္၊ ဍဳင္ဂ်ပါန္တံ မႝဳံအေလံစမံင္စႝဖ်ဳန္ကုီ ဂြံတီေကတ္ရ။